* Ơn Đồng Công Cứu Độ
Viết về ơn Đồng Công Cứu Độ của Mẹ Thiên Chúa, bố không có ý vượt qua quyền tuyên tín của Giáo Hội.
Ở đây, trong tâm tình kính Mẹ Maria, Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ chúng ta. Ước muốn Thiên Chúa được vinh danh bằng cách làm sáng tỏ thêm những ân sủng Chúa ban cho Mẹ nên bố viết lên những gì mình chiêm niệm suy tư về Mẹ, kín múc từ nguồn mạc khải Thánh Kinh.
Hiểu biết về những ơn cao cả Thiên Chúa thương ban cho Đức Nữ Đồng Trinh, chúng ta sẽ biết thông qua Mẹ, loài người cũng được hưởng nhờ một phần ơn ích đó. Đồng thời khi chiêm ngắm cuộc đời của Đấng Đầy Ân Sủng, chúng ta có vô số đề tài để chiêm niệm mà ca tụng tình thương vô biên của Thiên Chúa dành cho Mẹ Maria và cho chúng ta. Cùng rất nhiều bài học quí giá hữu ích cho linh hồn, nếu chúng ta biết lấy những mẫu gương Mẹ đã sống để cố gắng noi theo cho đẹp lòng Chúa. Hơn nữa, có ai làm con thảo mà lại không muốn biết về mẹ mình?
Chiêm ngắm ơn Đồng Công Cứu Độ của Mẹ Maria tức suy từ về hành trình đức tin của Người Nữ Duy Nhất mang sứ mệnh vô cùng cao cả và hết sức trọng đại này. Sứ mệnh được thi hành nhờ sự hiệp nhất với Con Thiên Chúa trong công cuộc cứu thế. Với tất cả những ơn tự nhiên và ơn ngoại thường được lãnh nhận, Mẹ Maria một tín hữu Ki-tô cũng đã khởi hành từng chặng đường đức tin của Mẹ.
Dù là người giáo dân kém học đi nữa, chỉ cần có ít kiến thức đức tin, hẳn biết chương trình cứu độ của Chúa Ki-tô, không phải bắt đầu và hoàn tất với cuộc tử nạn và phục sinh của Người. Chương trình ấy được thực hiện từ khi Thánh Thần Thiên Chúa dùng quyền năng làm cho Ngôi Hai nhập thể nơi lòng Trinh Mẫu Rất Thánh Ma-ri-a. Và sứ mạng cứu thế của Đấng Thiên Sai, vị Ngôn Sứ Hoàn Hảo tự cung lòng Thiên Chúa mang Lời Mạc Khải về Sự Sống và Tình Yêu Thiên Chúa đến với nhân gian, kết thúc khi Người phục sinh và vinh hiển thăng thiên. Song dư âm cuộc vinh thắng khải hoàn của Đấng Phục Sinh còn kéo dài cho đến lúc Mẹ Thiên Chúa vinh quang lên trời cả xác hồn.
Ơn Đồng Công Cứu Độ của Mẹ Thiên Chúa được thể hiện bằng sự hiệp nhất trọn vẹn giữa Mẹ Vô Nhiễm và Chúa Con – Vị Cứu Tinh thế giới. Một sự hiệp nhất vượt qua biên giới không gian và thời gian. Từ thế giới hữu hình đến cõi vô hình, từ tự nhiên đến siêu nhiên, những gì liên quan đến Chúa Ngôi Hai Làm Người và Mẹ Thiên Chúa đều được liên kết cách diệu kỳ, mầu nhiệm. Khi mới trở thành giọt máu tí xíu trong lòng Trinh Mẫu, Chúa Con đã thông hiệp với Mẹ Maria bằng sự hiệp nhất nên một thể xác lẫn tinh thần.
Đôi bên trao đổi, chan hòa sự sống con người tạo vật và Thiên Chúa Tối Cao cho nhau. Tình yêu nối kết tình yêu, sự sống giao hòa sự sống trong một thân xác con người. Hai tinh thần chỉ còn một, hai linh hồn đan quyện vào nhau chẳng thể tách rời. Thật không còn sự kết hợp mật thiết nào có thể thâm sâu hơn. Tình yêu và sự sống, chân lý và bình an, thánh thiện và sự giải thoát, niềm vui công chính và hạnh phúc hoan lạc tựa muôn bông hoa tuyệt quí, mỹ miều rực rỡ ngát hương tình cứu độ nở rộ từ đây nơi trái tim và con người Đấng Vô Nhiễm, Mẹ Thiên Chúa.
Gẫm suy ơn Đồng Công Cứu Độ của Đức Mẹ Maria, chúng ta sẽ thấy chương trình cứu rỗi nhân loại của Thiên Chúa tuyệt hảo đến dường nào. Không còn sự khôn ngoan tài trí nào hơn để có thể sắp xếp một chương trình khác hay hơn, công bằng và yêu thương hơn chương trình cứu độ mà Thiên Chúa đã an bài. Nó phơi bày thân phận con người trong tội lỗi, vốn hư vô lại hoàn hư vô, thân cát bụi phải trở về với cát bụi. Thứ hư vô còn mang theo phận hèn cát bụi và nỗi khốn khổ ô nhục muôn đời. Còn vạch ra tỏ tường cho con người thấu hiểu sự tàn hại của tội lỗi một khi đã xúc phạm đến Thiên Chúa Toàn Thiện.
Đồng thời cũng mạc khải chân dung Thiên Chúa là Tình Yêu theo cạn cùng mức độ trí tuệ và trái tim hữu hạn của con người có thể lãnh hội. Bản thể Yêu Thương Bất Biến, yêu thương đến mức tự đồng hóa đền tội thay cho loài người đã xúc phạm đến mình. Yêu thương tự hiến chính mình qua Người Con Duy Nhất cho loài người đã bại hoại đến vô tưởng dùng lòng độc ác và phản bội biến Người thành hy vật tế sinh đền bù cho tất cả. Cái chết trên thập giá của Người không những cứu thoát con người khỏi nỗi ô nhục muôn đời và khổ hình hỏa thiêu vạn kiếp, còn nâng con người lên địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, làm Mẹ Thiên Chúa, làm con cái Ngài.
Để được ơn Đồng Công Cứu Độ, Mẹ Maria Rất Thánh đã được Thiên Chúa ban cho rất nhiều ơn cao trọng hợp lại. Hầu Mẹ Thiên Chúa có thể hoàn tất sứ mạng hiệp nhất cùng Đấng Cứu Thế trong công cuộc cứu rỗi nhân loại. Vì Thiên Chúa Uy Linh chọn Mẹ Maria làm Mẹ Thiên Chúa cũng đồng nghĩa Mẹ được Thiên Chúa trao cho sứ mạng hiệp nhất cùng Chúa Con trong công cuộc cứu thế. Làm Mẹ Thiên Chúa thì không thể xa lạ hay hững hờ với sứ mạng cứu thế của Đấng Thiên Sai.
Thánh ý Cha đã định, từ lòng Mẹ sinh ra mặc lấy phận người, Ngôi Hai Thiên Chúa chỉ có mỗi mục đích hoàn tất Thánh Ý Cha: cứu độ nhân loại. Nên Mẹ Maria đồng công với con Mẹ. Mẹ mới xứng đáng với vai trò và địa vị Mẹ Thiên Chúa. Chúng ta cùng suy niệm những ân sủng Chúa ban cho Mẹ để Người hoàn tất việc đồng công cứu độ.
* Ơn Hiệp Nhất
Từ lúc Mẹ Đồng Trinh kính cẩn xin vâng ý Chúa cưu mang Ngôi Lời Nhập Thể, Mẹ đã được Thánh Thần đưa vào mầu nhiệm: Đức Thánh Mẫu trao ban cho Con thể xác loài người, đổi lại Chúa Con đưa Mẹ Maria vào cung lòng Thánh Thần Thiên Chúa; Ngôi Hai hóa nhục thể trở nên tế bào đầu tiên nơi lòng Mẹ Maria, thì Mẹ Vô Nhiễm một con người thuộc con cháu A-dong, E-va, trở thành sinh linh đầu tiên được thông chuyển tràn đầy Sự Sống của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Như thế Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội trở nên bào thai trong cung lòng Thiên Chúa qua cuộc linh phối hoán đổi nhiệm mầu. Được Thiên Chúa cưu mang nuôi dưỡng bằng tình yêu và ân sủng thần kỳ, vượt quá cao xa thụ tạo được xem là tôn quí xinh đẹp sáng láng và giống Chúa nhất. Một sự trao đổi chỉ một lần duy nhất, làm nên kỳ tích vô song của hồng ân cứu độ. Tội lỗi của hai ông bà nguyên tổ mang lại sự chết và đau khổ ngút ngàn bất tận cho nhân loại.
Giờ đây, ngay phút giây đầu tiên Con Thiên Chúa nhập thể, Thiên Chúa đã tái sinh E-va Mới, Người ở trong tình trạng nguyên tuyền tinh tuyết được thêm dồi dào Sự Sống Mới. Sự sống Thiên Chúa vọt lên ngay trong con người xác thịt, trong thân phận từng sa ngã và mất hết thiên ân. Sự bất trung hỗn loạn của con người giờ được tái lập lại trong trật tự, ân sủng và tình yêu Thiên Chúa bắt đầu cuộc chiến thắng vẻ vang. Lúc bấy giờ giữa Đức Thánh Trinh Nữ và Thiên Chúa ở trong mối tương giao đạt đến mức độ hiệp nhất trọn vẹn. Tuyệt đỉnh nên một mà tạo vật có thể hiệp nhất với Ngài (Ga 17,21). Không còn sự kết hợp nào mật thiết hơn được nữa. Đó là mối tương giao duy nhất Thiên Chúa đã nâng một con người lên tột mức thánh ân. Qua mối tương giao đầy vinh dự cho thân phận con người nầy, Thiên Chúa đã lấp đầy thẳm vực khôn dò ngăn cách giữa Thiên Chúa Tối Cao và con người tạo vật bị thất sủng. Ơn cứu độ của Đức Giêsu Kitô lúc bấy giờ chưa trở nên thực tại trong thời gian theo cách con người nhìn nó được hoàn tất trên thánh giá (Ga 19,30). Nhưng sự thật nó đã hoàn tất trong thực tại siêu nhiên nơi Đấng Đầy Ân Sủng.
Vì Mẹ Maria, con người đầu tiên vừa được cứu độ, nhờ công nghiệp của Chúa Con làm người. Đức Mẹ được ân sủng dìu đưa vào huyền nhiệm tình yêu sủng ái của Thiên Chúa Nhân Lành. Cung lòng thương xót vô biên Thiên Chúa đã tràn trề âu yếm cưu mang và sinh ra Đấng tan chảy trong Chúa Con. Đến tặng ban cho Người một hình hài, một cuộc sống con người. Và diễm phúc trở nên Mẹ của Ngôi Lời hóa nhục thể, làm Mẹ Thiên Chúa.
Xem lại Thánh Kinh chúng ta sẽ thấy rõ hơn vai trò của người Mẹ đồng trinh trong sự hiệp nhất giữa Mẹ và Con của Mẹ. Trong sách Sáng Thế, Thánh Kinh ghi “Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó.” (St 3,15). Bản dịch La tinh lại ghi “Ta sẽ đặt mối thù giữa mi và người nữ, dòng dõi mi và dòng dõi người nữ, người nữ sẽ đạp nát đầu mi, còn mi sẽ rình cắn gót bà”. So sánh ý nghĩa hai đoạn văn chúng ta thấy rõ sự liên kết mật thiết giữa người đàn bà và dòng dõi của bà. Tức Rất Thánh Đức Bà Ma-ri-a và Đức Giêsu Kitô con Bà, về mối thù truyền kiếp với Sa-tan (GH Ch VIII 55). Đặc biệt ở bản dịch La tinh cho thấy rõ hơn vai trò quan trọng của Đức Trinh Nữ Ma-ri-a trong chiến cuộc đó.
Các thánh giáo phụ đã không lầm khi xem trọng vai trò của Đức Mẹ trong nhiệm cục cứu độ. Bà và dòng dõi Bà là một. Nhờ ơn hiệp nhất với Đấng Cứu Thế, Mẹ Maria cùng đồng công trong công cuộc cứu độ. Bởi vì tính chất hiệp nhất giữa Đức Trinh Nữ và Con Thiên Chúa luôn là dấu chỉ tình yêu tuyệt vời Thiên Chúa dành cho nhân loại. Nơi sách Khải Huyền, hình ảnh về Mẹ Thiên Chúa, Người Phụ Nữ trong lời tiên báo ở vườn Địa Đàng còn rõ rệt trong cuộc đối đầu với Thần Dữ. Người Phụ Nữ đầu đội mặt trời, chân đạp mặt trăng diễn tả hình ảnh tuyệt vời về vinh quang và ân sủng bà có được (Kh 12,1-6).
Ánh sáng ấm áp, rực rỡ sáng lạn của mặt trời mang lại sự sống cho muôn loài, xua tan bóng đêm tăm tối gây hãi hùng là hình ảnh vinh quang Thiên Chúa chiếu giãi trên tạo vật. Người Phụ Nữ tức Đức Mẹ Maria đầu đội mặt trời đồng nghĩa Mẹ được đội triều thiên vinh quang Thiên Chúa. Một con người được mặc ánh sáng huy hoàng vinh quang Thiên Chúa, hay nói cách khác là được mặc lấy chính Ngài. Được như thế chẳng còn gì cao trọng và vinh dự hơn, đối với một con người được sinh ra trong dòng dõi từng bị lên án tử, bị xua đuổi ra khỏi Vườn Sự Sống Hạnh Phúc. Mặt trăng tỏa ánh sáng dịu mát đẹp xinh nhưng là phản ánh lại ánh sáng mặt trời. Mang ý nghĩa mặt trăng biểu hiện cho muôn tạo vật xinh đẹp do Thiên Chúa dựng nên.
Người Phụ Nữ chân đạp mặt trăng nói lên địa vị Bà cao trọng hơn hết mọi tạo vật. Có nhìn lại lịch sử, thấu đáo cảnh trạng sau khi E-va ăn trái cấm, tội lỗi nhập vào thế gian dìm con người vào trong đêm đen tối tăm dày đặc sự dữ. Và tấm thân lõa lồ trần trụi ân sủng, mất hết vinh dự, bởi cát bụi mà ra phải trở về cát bụi. Thân xác bị sự chết giam cầm, linh hồn cũng không hơn gì. Con người bị bóng đêm không Thiên Chúa ấy bao phủ, ngập lụt trong đau khổ dày vò, làm nên dòng lịch sử lê thê cho số phận con người. Mới thấy nổi bật lên hình ảnh Đức Mẹ đầu đội ánh sáng vinh quang Thiên Chúa, chân đạp trên bệ muôn tạo vật. Đạp cả vị thần từng cám dỗ tổ tông Bà sa ngã là sự hiển vinh không tả xiết. Không thể kể hết ân sủng Đấng được lãnh nhận vinh quang ấy bằng ngôn ngữ loài người. Cho nên được hiệp nhất cùng Con, Mẹ Vô Nhiễm trở thành Nữ Tướng oai phòng của Thiên Chúa cùng con thống lĩnh thiên binh đối đầu với ác thần.
Nhờ ơn hiệp nhất thể xác lẫn tinh thần, hiệp nhất bởi sự thần biến trao đổi thân phận của tình yêu mà Mẹ Maria được thông dự nên một vào những sứ vụ cứu thế của Đấng Thiên Sai. Những sứ vụ nầy đối với Mẹ là hồng ân, là những thiên chức cao cả. Mẹ phải cẩn trọng làm lời những nén bạc ấy để sáng danh Thiên Chúa Ba Ngôi. Vì vậy nó đòi hỏi Mẹ, một tín hữu Kitô phải tận tâm tận lực thi hành. Nhưng hoàn toàn khác với chúng ta, Mẹ Maria đã không thi hành những sứ vụ đó như việc bổn phận phải làm và bị chi phối bởi sự bất toàn, tính đổi thay cố hữu của con người.
Nhờ ơn hiệp nhất với Chúa Kitô tình yêu nơi trái tim Mẹ lên men ướp trọn đời sống Mẹ. Đấng Đầy Ơn tiến bước trên hành trình đức tin, ơn gọi đặc thù của Mẹ bằng cả tấm lòng hân hoan khôn tả. Thứ hạnh phúc ngọt ngào hơn mật thấm vào lòng pha lẫn trong cay đắng và gian khổ càng thêm lôi cuốn linh hồn Mẹ bởi Mẹ biết nó làm Mẹ thoát thai khỏi những gì thế tục. Càng lúc càng vươn lên thấm nhập đời Mẹ thâm sâu hơn vào Đấng Mẹ hết linh hồn, hết con tim kính tôn và yêu mến. Do đó Mẹ Đồng Trinh luôn hỉ hoan vui sướng, vì mãi mãi linh hồn và thể xác Mẹ luôn đầy tràn Thiên Chúa.
Hồng ân tiếp nối hồng ân, nơi Đấng Đầy Ơn Sủng, ơn hiệp nhất với Thiên Chúa Ba Ngôi đã sinh ra nhiều ơn khác nữa nơi Mẹ Thiên Chúa.