I. Bậc sống khô khan tội lỗi
3. Xả kỷ, từ bỏ ý riêng, giết chết dần tự ái
– Từ bỏ ý riêng
Ý riêng! Ý riêng! Ý riêng!
Những ai nặng nề giữ ý riêng mình, sẽ luôn là liều thuốc độc uống lần một ít để tự vẫn linh hồn. Họ chẳng thể mong được tiến bộ trên đường nhân đức. Họ nâng mình lến đến kiêu ngạo mà không hay biết, tự loại mình ra khỏi Chúa Ki-tô mà chẳng ngờ.
Trong con cái loài người không ai nhiều ơn Chúa bằng Đấng Đầy Ân Sủng, cũng đồng nghĩa không ai sáng suốt khôn ngoan bằng Mẹ Maria. Thế nhưng “Đức Maria đã cộng tác một cách hoàn toàn độc nhất vô nhị vào công trình của Đấng Cứu Thế, bằng lòng vâng phục, bằng đức tin, đức cậy và đức ái nồng nhiệt” (GLHT 968). Chúa Giê-su vâng phục, Mẹ Maria vâng phục, các thánh vâng phục, còn chúng ta không vâng phục lại vào Nước Trời được ư? Chúng ta cùng suy tư lời Hội Thánh dạy “Người đã được rửa tội trở thành phần tử của Hội Thánh, họ không thuộc về mình, nhưng thuộc về Đấng đã chết và sống lại vì chúng ta” (1 Cr 6,19). Do đó họ được mời gọi để phục tùng và phục vụ nhau trong tình hiệp thông của Hội Thánh. Họ được mời gọi vâng lời và phục tùng các vị lãnh đạo của Hội Thánh (x Dt 13,17) (GLHT 1269). Nếu linh hồn không chấp nhận lời răn dạy bởi Hội Thánh trên đây, kể như họ chẳng tin vào Thiên Chúa, tin vào lời Người và cũng không thông công cùng Hội Thánh nữa. Những người như thế họ còn ở trong Hội Thánh, thì chỉ có danh nghĩa và hình thức mà thôi, lòng họ đã bị Sa-tan ngự trị.
Do bởi ý riêng và bất tuân lời Chúa cấm, E-va bị Sa-tan cám dỗ ăn trái cấm. Bởi ý riêng và tự ái Ca-in giết chết A-ben em mình, chuốc lấy sự chúc dữ của Thiên Chúa (St 3,1-6; 4,1-14). Bởi ý riêng và ham mê ăn uống E-xau đổi quyền trưởng nam lấy chén cháo đậu, mất lời chúc phúc. Và cũng bởi ý riêng dẫn tới bất phục tùng bà Mi-ri-am vợ ông A-ha-ron bị Chúa phạt cùi (St 25,29-34; 27,1-40; Ds 12,1-10). Do ý riêng dẫn tới bất phục tùng, nghịch thánh ý Chúa Cô-răc, Đa-than và A-vi-ram nổi loạn chống Mô-sê kéo đại họa xuống cho mình và những ai theo họ, đất nứt ra nuốt họ vào âm phủ (Ds 16,1-15). Thời Tân Ước, do ý riêng và lòng tham lam ích kỷ, vợ chồng Kha-na-ni-a và Xa-phi-a lừa dối các Tông Đồ, bị Chúa phạt chết thảm dưới tay thánh Phê-rô (Cv 5,1-11).
Để hoàn thiện lại hậu quả việc làm của E-va, do ý riêng tác hại đem đau khổ và sự chết đến cho con cái loài người. Sau phép rửa tội của Đức Ki-tô lập, và nhờ ân sủng được kín múc từ cuộc tử nạn và phục sinh của Người. Các thánh Tông Đồ “Tất cả các ông đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với bà Maria thân mẫu Đức Giê-su” (Cv 1,14). Sự đồng tâm nhất trí kết hợp với Chúa của các thánh Tông Đồ và thân mẫu Người, chờ đợi Chúa Thánh Thần ngự đến. Nói lên tính duy nhất trong Giáo Hội trước khi Chúa Thánh Thần hiện xuống, để chuẩn bị cho sự duy nhất phổ quát hơn sau khi Chúa Thánh Linh ngự xuống, hoàn tất việc lập Hội Thánh của Chúa Cứu Thế. Ngày xưa, vì kiêu ngạo con người muốn vượt quá những giới hạn Đức Chúa cho phép. Tháp Ba-ben được xây lên như biểu tượng của thái độ chống nghịch Thiên Chúa, và liên kết trong tội. Nên Thiên Chúa làm họ phân rẽ, để họ không thể đồng tâm thực hiện sự phản nghịch đến sa đà trong tội “Đây, tất cả chúng nó hợp thành một dân, nói một thứ tiếng. Chúng mới khởi công mà đã như thế thì từ nay, chẳng có gì chúng định làm mà không làm được” (St 11,1-9).
Con người chia rẽ nhau từ đấy, bên ngoài là sự bất đồng ngôn ngữ, bên trong là sự nặng nề ý riêng. Đến thời Tân Ước, Chúa Thánh Thần đến kiện toàn lại con người, và cho người tín hữu Ki-tô đạt đến sự hiệp nhất, như Chúa Giê-su hằng mong muốn (Ga 17,20). Bên ngoài thể hiện bằng việc các thánh Tông Đồ nói một thứ tiếng mà người nghe dù thuộc dân tộc nào cũng đều hiểu được như nghe chính tiếng nói bản xứ mình. Bên trong là sự đồng tâm nhất trí dưới quyền một thủ lãnh “anh là Phê-rô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy, và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi. Thầy sẽ trao cho anh chìa khóa Nước Trời: dưới đất, anh cầm buộc điều gì, trên trời cũng sẽ cầm buộc như vậy; dưới đất, anh tháo cởi điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy” (Mt 16,18-19). Được ân sủng kiện toàn, Thần Khí làm các ngài đồng tâm nhất trí đến mức “Tất cả các tín hữu hợp nhất với nhau, và để mọi sự làm của chung. Họ đem bán đất của cải, lấy tiền chia cho mỗi người tùy theo nhu cầu.
Họ đồng tâm nhất trí, ngày ngày chuyên cần đến Đền Thờ. Khi làm lễ bẻ bánh tại tự gia, họ dùng bữa với lòng đơn sơ vui vẻ. Họ ca tụng Thiên Chúa, và được toàn dân thương mến. Và Chúa cho cộng đoàn mỗi ngày có thêm những người được cứu độ” (Cv 2,44-47).
Ước gì người anh em kia, những người tương tự như thế có dịp đọc và suy tư chương sách này. Kết lại, bố xin lấy lời sách Gương Phúc nói về việc nên từ bỏ ý riêng “Biết vâng lời, có một bề trên để tùng phục và không phải làm chủ việc mình là đại phúc đấy…
Phúc lớn cho người biết tùng phục một Chúa trong bản thân các Đấng bề trên thay Chúa. Và người biết kiên nhẫn thực hành đức vâng lời, có công lớn biết bao! Đó là một hy sinh liên lỉ và kính ái hoàn hảo nhất” (Gương Phúc QI C IX).