Sáu Bậc Sống
B. Các Bậc Sống Tâm Linh
I. Bậc sống khô khan (tội lỗi)
1. Không mộ mến việc đạo đức, hoặc làm việc đạo đức với ý không ngay lành
3. Ích kỷ, nặng nề ý riêng, giàu tự ái
5. Lười nhác, vô tâm với việc học biết Chúa
*.*
3. Ích kỷ, nặng nề ý riêng, giàu tự ái
Cám dỗ kéo theo cám dỗ, thói xấu sinh ra thói xấu. Không mộ mến việc đạo đức, không tập từ bỏ chính bản thân mình, sẽ dẫn đến việc sống đam mê thụ hưởng và nuôi dưỡng cái “tôi” mình. Vì thế nơi linh hồn thể hiện rõ sự tham lam ích kỷ cả tinh thần lẫn vật chất. Họ chẳng bao giờ thấy thỏa mãn với những gì mình có. Không cảm thấy đủ mãi, nên linh hồn trở thành nô lệ phục vụ cho hai ông chủ Tham Lam và Ích Kỷ. Luôn giữ chặt những gì mình có và tích cực vơ vét thêm, muốn sở hữu mọi sự của cuộc sống đời tạm này. Người sống ở bậc này, hy sinh cho tha nhân đối với họ thật là khó, thật nặng nề. Giúp đỡ ai là điều họa hiếm trong đời sống họ.
Ý riêng là ý muốn của một người còn nặng mang tinh thần thế tục, hay là ý muốn ngược lại với thánh ý Thiên Chúa. Linh hồn nặng nề ý riêng là linh hồn có nhiều ý muốn dẫn đến sống cố chấp, luôn bảo thủ suy nghĩ hay ý kiến mình, và sống theo những gì mình nghĩ cách cực đoan, không màng chi đến việc từ bỏ chính mình để sống tiến đức. Người nặng nề ý riêng họ cố công xây dựng cuộc sống của mình theo như ý mình muốn, bất kể cuộc sống họ có làm tổn thương đến tha nhân. Họ không thật tâm lắng nghe lời Chúa và tìm thánh ý Chúa mà thực hiện.
Do vậy họ dễ nảy sinh ra bất mãn, bất phục, bất cộng tác với người đồng sự hay với bề trên. Nếu cần, họ phản đối cả Giáo Hội để làm theo chủ trương của mình hoặc bảo thủ lập trường mình. Nặng nề ý riêng là biểu hiện của một linh hồn còn nhiều kiêu ngạo, không chịu hạ mình lắng nghe hay vâng theo quan điểm của người khác, của bề trên. Dù có lúc họ đã thấy người ta đúng hơn mình, vẫn không khiêm tốn vâng phục mà gượng trấn áp lại bằng những lời phê phán. Luôn thường chủ quan cho suy nghĩ của mình là đúng nhất, đúng hơn, thiếu tinh thần học hỏi. Còn nặng ý riêng, điều này cũng nói lên linh hồn thiếu cầu nguyện hoặc không cầu nguyện.
Nếu có thật lòng cầu nguyện, nói với Chúa họ cũng phô diễn cái “tôi” của mình trước Chúa, đòi buộc Ngài làm theo ý muốn mình qua công thức “xin cho con”. Và nếu có cầu nguyện, chỉ là hình thức họ muốn nói với mọi người “tôi cũng sống đạo đức”. Những việc đạo đức họ làm, thường do những động lực quy về bản thân mình. Tóm lại, sống nặng nề ý riêng là cuộc sống đang xa rời Thiên Chúa, đánh mất đức tin mình dần dần.
Giàu tự ái được thể hiện luôn bảo thủ, không hề có thiện chí lắng nghe ý kiến của người khác, dù cho có lúc nhận ra mình đã sai. Và chỉ cần bị xúc phạm nhẹ, bị tổn thương đôi chút, hoặc thiệt hại nho nhỏ, họ dễ dàng giận dữ, phẫn nộ, trách cứ tha nhân nặng nề, thậm chí khuynh hướng trả thù cũng không ít. Họ thường trách cứ người chung quanh, sẵn sàng đổ lỗi cho ai đó, kể cả cho Thiên Chúa.
Linh hồn vì quá yêu bản thân nên không cho phép ai xúc phạm hay làm tổn thương mình. Họ giàu cả tự ái thiêng liêng, những gì Chúa ban cho, Chúa lấy lại họ không chịu đựng nổi. Như ngôn sứ Giô-na không tuân phục Chúa, rồi dễ dàng trách cứ Chúa vì làm khô héo cây thầu dầu che mát ông, dù ông không trồng, không chăm sóc nó (Gn 4, 1-11).
4. Dễ dàng phạm tội trọng
“Sau buổi thiết triều, vua thánh Lu-i hỏi quần thần “Nếu các khanh phải chọn lựa giữa bệnh cùi và tội trọng, các khanh sẽ chọn điều nào?” Tất cả trả lời “Thần sẽ chọn tội trọng.” Còn vua thánh nói “Trẫm thà chịu nhiều thứ bệnh cùi, chứ không phạm một tội trọng.”
Đối với người thuộc bậc sống này, có thể nói không còn lề luật nữa. Mọi quan niệm của họ đã bị tục hóa, đức tin chết, Thiên Chúa thật xa vời, chẳng biết Ngài có hay không nữa. Vì thế, chỉ cần thấy đem lại cho họ sự vinh sang trần gian, lợi danh, lạc thú họ sẽ xem luật Chúa nhẹ như không. Nếu thuộc diện có học thức, nặng bệnh sĩ, họ sẽ khéo léo che đậy tội lỗi bằng nhiều cách. Cố mặc lấy hình thức đạo đức, tỏ ra mình cũng có lương tri.
Sống khô khan như vậy họ xem thường bí tích, bỏ cầu nguyện. Nếu phải nóng, bốc lấy tai, nguội rồi chẳng xem ai ra gì. Họ có lãnh nhận bí tích cũng với tâm hồn trống rỗng, lạnh nhạt thờ ơ. Phần ma quỷ, các anh ấy cố hết sức lừa dối loại bỏ những cơ hội làm cho linh hồn thức tỉnh, chỗi dậy. Càng sống lâu ngày trong tội linh hồn càng bám rễ sâu. Phạm tội trọng càng nhiều càng quen dần, ở trong tội mà chẳng thấy ngại ngùng. Thánh Tê-rê-sa A-vi-la đã nói về những người ở tình trạng này “Họ là những người bất hạnh và sống trong tình trạng cực kỳ nguy hiểm” (LĐNT).
5. Lười nhác, vô tâm với việc học biết Chúa
Qua những câu chuyện kể hoàn toàn có thật ở trên, cho chúng ta thấy sự sa sút về đời sống đạo đức của giới trẻ ngày nay. Tình trạng sa sút này khởi đầu từ việc lười nhác, vô tâm trong việc học giáo lý. Tìm được một người thanh niên bỏ tâm sức đi tìm Chúa, khó như đi tìm ngọc trong cát trên sa mạc.
Khi bố đang viết bài này, có một em nam tu sinh ăn cơm nhà Chúa xong chương trình đại học. Em đến tâm sự “Nghe đến cầu nguyện là con nổi da ốc. Con ghét đọc kinh quá thể, cứ đến giờ kinh phụng vụ là con sợ rùng mình. Chẳng có thích thú nào khi phải học giáo lý…”
Thời nay được mấy người tín hữu chuyên cần đọc Thánh Kinh, đọc sách thiêng liêng, kể cả giáo lý viên, các tu sĩ. Xu hướng xuống cấp này kế truyền sự kém hiểu biết về niềm tin Ki-tô. Sĩ số các em học giáo lý từ đầu khóa đến cuối khóa nơi các giáo xứ thế nào? Sự ham thích thật lòng học giáo lý để tìm hiểu Đạo Thánh Chúa, khai sáng chân lý vì nước trời có nữa không? Không phải bố có cái nhìn tiêu cực, mà xác suất những người vô tâm, lười nhác học biết Chúa bây giờ không phải ít.
Sự vô tâm của những linh hồn ở bậc sống này cũng đa dạng. Họ không chỉ không thích tiếp cận với vấn đề giáo lý. Có nhiều người không thích học giáo lý nhưng lại thích được mặc lấy hình thức đạo đức của người thường tham gia công tác giáo lý, có mặt ở trong các khóa đào tạo giáo lý. Chủ ý của họ không phải là học biết chân lý nhưng để tìm một chỗ danh dự, được thuộc bề mặt nổi của những người ở tầng lớp có kiến thức niềm tin. Hay tệ hại hơn nữa, ở giáo xứ X, có khóa đào tạo giáo lý viên dạy giáo lý hôn nhân dành cho người đứng tuổi. Có người đã lợi dụng lớp giáo lý để lơi lả trăng hoa ngoại tình, rồi đi tới chỗ tống tiền và lừa tình. Vô tâm đến mức như thế đấy! Hoặc có người tự xưng mình tham gia gần hai mươi khóa học giáo lý, nhưng khi tham dự Thánh Lễ đến lúc chúc bình an cho nhau, họ quay sang thấy một người tội lỗi đang sám hối, họ đã không chào chúc bình an mà vội vã ngoảnh mặt quay người đi.
Lười nhác, vô tâm với việc học biết Chúa bằng cách nào đi nữa, sẽ là đầu mối dẫn đến việc sống bê tha, tội lỗi và khô khan. Đây là điểm quan trọng, nếu sa vào sẽ nên rất tệ hại, linh hồn ở trong bóng tối mà không biết được tình trạng thảm hại của mình đang rất tối tăm.
* Tóm lại:
Người ở bậc sống này, thể hiện ra họ không có đức tin. Nếu đã từng có, đó là thứ đức tin không việc làm, đức tin đã chết. Trên hình minh họa cho chúng ta thấy, gốc cây nho thiêng liêng linh hồn họ bị bệnh thối củ rễ. Có còn sống đấy cũng không sinh được hoa trái tốt lành nào. Thánh Tê-rê-sa A-vi-la xếp những người này vào những linh hồn ở ngoài cư sở tâm linh.
“Còn khi, vì lỗi của mình mà linh hồn lìa bỏ mạch suối này và đi cắm rễ trong hồ nước tù đen hôi thối thì sẽ chỉ có thể phát sinh những điều bất hạnh và nhơ nhớp mà thôi.
Ở đây các chị nên ghi nhận rằng không phải mạch suối hay mặt trời chói lọi ở thâm cung linh hồn đã mất đi vẻ huy hoàng và lộng lẫy, vì mặt trời và mạch suối vẫn luôn luôn ở đó, và không có gì có thể làm mất đi vẻ lộng lẫy của nó. Nhưng nếu lấy vải dầy, thật đen bao bọc lấy khối thủy tinh đặt dưới ánh mặt trời, thì dẫu trời có nắng đến đâu, ánh sáng cũng không tác dụng gì trên khối thủy tinh cả.”
Lòng thương cảm những linh hồn khô khan tội lỗi đã khiến thánh nhân phải cất lên lời than vãn và mời gọi họ:
“Ôi các linh hồn đã được Máu Chúa Giê-su Ki-tô cứu chuộc, hãy học cho biết chính mình và hãy thương xót chính mình. Chắc hẳn, nếu hiểu được tình trạng của mình, làm sao các bạn lại không cố gắng để cạo đi thứ nhựa trám tội lỗi làm đen tấm thủy tinh linh hồn các bạn? Nên nhớ rằng, nếu chết trong tình trạng này, các bạn sẽ không bao giờ lại được vui hưởng ánh sáng Vầng Thái Dương Thiên Chúa…”(LĐNT – C II)
Thánh nữ Ca-ta-ri-na Sien-na cũng được Thiên Chúa dùng ngài để khẳng định: “Trái lại, những kẻ sống đời trụy lạc sa đọa, thì đặt rễ đó trên núi kiêu ngạo. Được trồng cách vô lối như thế, nó không sinh ra những trái của sự sống, nhưng chỉ sinh ra những trái của sự chết. Những trái đó, tức công việc của chúng, đều nhiễm độc bởi đủ thứ tội lỗi. Đôi khi chúng làm một vài việc tốt, nhưng vì rễ cây đã hư thối, linh hồn ở trong tình trạng tội trọng không thể làm một điều thiện đáng hưởng sự sống đời đời.” (ĐT – Đ 93).
Tình Yêu Hoa Cỏ
05/09 – 31/10/2007