Thánh lễ khai mạc kỷ niệm 50 năm thành lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam – Niềm vui mùa gặt mới

Niềm vui mùa gặt mới

 Xem Video tường thuật Kỷ Niệm 50 Năm Thành Lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam

Cùng với hồng ân lan tỏa của 800 năm kỷ niệm thành lập Dòng Đa Minh trên toàn thế giới, thứ sáu ngày 18 tháng ba năm 2016, các anh em tu sĩ và giáo dân Đa Minh từ khắp mọi miền đất nước và hải ngoại đã tề tựu về ngôi Thánh Đường Gx. Thánh Đa Minh – Ba Chuông, Sài Gòn để long trọng mừng lễ khai mạc kỷ niệm 50 năm thành lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam. Từ sáng sớm, sân nhà thờ đã nhuộm trắng màu áo Đa Minh, màu áo đã theo chân anh chị em tu sĩ và giáo dân bao thế hệ trải qua biết bao biến cố thăng trầm của lịch sử, hôm nay đây màu áo ấy lại rạng rỡ hơn bao giờ hết để đánh dấu một chặng đường dài đã đi qua, và cùng nhau trang bị hành trang cho “Niềm vui mùa gặt mới”. Và đây cũng chính là chủ đề chính mà Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam đã chọn cho mình trong sự kiện quan trọng này.

Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam trải dài từ Bắc chí Nam, trải qua nửa thế kỷ với nhiều biến động và đổi thay có những lúc tưởng chừng đuối sức và suy kiệt, nhưng trong 50 năm qua nhờ muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương mà Tỉnh Dòng luôn có thể vững vàng vượt qua và hôm nay cùng nhau đón nhận niềm vui này. Đó cũng là lời khai mạc của Cha Vinh Sơn Phạm Xuân Hưng – Chủ Tịch Ủy Ban Năm Thánh Tỉnh Dòng và để đồng thời nhớ ơn 6 vị Giám Tỉnh tài đức nhờ ơn Chúa đã dẫn dắt con thuyền Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam vượt bao khó khăn gian khổ để ngày càng lớn mạnh như ngày hôm nay.

Chúng con xin hết lòng tri ân:

• Cha GioanKim Nguyễn Văn Liêm, OP (1967-1981): Nguyên Giám Tỉnh tiên khởi với 3 nhiệm kỳ, đã qua đời
• Cha Giuse Đoàn Thiệu, OP (1981-1990): Nguyên Giám Tỉnh thứ hai với 2 nhiệm kỳ, đã qua đời
• Cha Giuse Đinh Châu Trân, OP (1990-1999): Nguyên Giám Tỉnh thứ ba với 2 nhiệm kỳ
• Cha Giuse Nguyễn Cao Luật, OP (1999 – 2007): Nguyên Giám Tỉnh thứ tư với 2 nhiệm kỳ
• Cha Giuse Ngô Sĩ Đình, OP (2007-2015): Nguyên Giám Tỉnh thứ năm với 2 nhiệm kỳ
• Cha Giuse Nguyễn Đức Hòa, OP – Giám Tỉnh Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam – Anh Cả và là người lãnh đạo cao nhất của Tỉnh Dòng

Ngoài ra, thánh lễ khai mạc còn có sự hiện diện của Cha Vinh Sơn Hà Viễn Lự, OP – Phụ Tá Bề Trên Tổng Quyền khu vực Châu Á Thái Bình Dương, Cha Giuse Trần Trung Liêm, OP – Bề Trên Phụ Tỉnh Calgary Canada, Quý Bề trên Tổng Quyền các Hội Dòng nữ, quý Bề trên Tu Viện, Quý Cha, Quý Thày, Quý Soeur, anh chị em giáo dân trong đại gia đình Đa Minh Việt Nam.

Trong lời khai mạc, Cha Vinh Sơn cũng nhắc nhớ với mọi người về sự kiện lịch sử quan trọng của ngày này 50 năm trước: ngày 18/3/1967 chính tại nơi đây, tu viện Thánh Alberto Cả Phú Nhuận, Cha Bề Trên Tổng Quyền Aniseto Fernanndez, OP đã chính thức thành lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam với thánh hiệu “Nữ Vương các Thánh Tử Đạo”. Lúc bấy giờ có 110 anh em, 7 tập sinh, 4 tu viện và 1 tu xá. Trong thư ngày 18/10/1967, Cha GioanKim Nguyễn Văn Liêm,OP đã nhắn nhủ với toàn thể anh em Đa Minh rằng: “Cũng như giáo hội, Tỉnh Dòng là một hạt cải tí hon hoặc là một đàn chiên nhỏ. Tỉnh Dòng được thành lập vào một thời đại chuyển tiếp đầy nguy hiểm, giữa một hoàn cảnh xáo trộn của 25 năm chiến tranh ác liệt với tất cả những hậu quả tâm lý xã hội bi đát của nó.”

Đó như là một lời tiên tri với biến cố năm 1975 của đất nước. Tỉnh Dòng thời bấy giờ như đàn chiên nhỏ bé, lại càng thêm nhỏ bé hơn nữa khi chịu nhiều sự ảnh hưởng và tàn phá của chiến tranh. Sau 25 năm tức là năm 1991, Tỉnh Dòng chỉ thêm được 11 anh em và còn lại 3 tu viện, 1 phụ xá còn nguyên và thêm 5 tu xá vì anh em tản mác khắp nơi. Những con số ấy khiến lịch sử có vẻ ảm đạm sau 25 năm, nhưng rồi sau 50 năm, sau chuyến kinh lý tại Việt Nam năm 2014, Cha Tổng Quyền Bruno lại nhận định: “Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam là Tỉnh Dòng đang bùng nổ về nhân sự và tông đồ, với số anh em đông đảo, hiện diện thi hành sứ vụ càng ngày càng trải rộng”.

Quả vậy, Tỉnh Dòng Việt Nam hiện có 406 anh em với 18 tập sinh, 1 Phụ Tỉnh, 6 tu viện, 6 tu xá và 3 phụ xá. Anh em Đa Minh đang thi hành sứ vụ từ trong nước đến hải ngoại, từ Bắc Mỹ, Âu Châu, Úc Châu, Á Châu ngoài Việt Nam. Cha Vinh Sơn một lần nữa nhắc lại lời nhắn nhủ, cũng được xem như là lời tiên tri của Cha Giám Tỉnh tiên khởi lúc ấy là: “Tuy chúng ta chỉ là hạt cải tí hon, nhưng đừng tự ti mặc cảm, mà chúng ta hãy hãnh diện vì sức mạnh của Chúa phát huy trong sự yếu hèn”.  

Sau lời khai mạc của Cha Vinh Sơn, chương trình được tiếp diễn với bài thuyết trình Chủ Đề“Niềm Vui Mùa Gặt Mới” do Cha Phanxico Xavie Đào Trung Hiệu, OP chia sẻ – người đã dành nhiều tâm huyết cho việc nghiên cứu lịch sử của gia đình Đa Minh tại Việt Nam.

Theo lời Cha Phanxico Xavie, ý tưởng xuất phát cho Ngài chọn chủ đề này trước hết là bài Tin Mừng Thánh Gioan: “Này Thầy bảo anh em, đồng lúa đã chín vàng và chờ ngày gặt hái, ai gặt thì lãnh tiền công và thu hoa lợi để được sống muôn đời, và như thế cả người gieo người gặt đều hớn hở vui mừng”. Hình ảnh cánh đồng lúa cũng được gắn với 1 thi hào rất nổi tiếng Danten: “Đa Minh, kẻ được Chúa tuyển chọn, canh tác khu vườn của Ngài, được phái đến phục vụ cho Chân Lý”.Ý tưởng còn xuất phát từ câu nói nổi tiếng của Thánh Phaolo: “Apolo trồng, Phaolo tưới, Thiên Chúa mới làm cho mọc lên” và Thánh vịnh 126 “Ai gieo trong sầu lệ, sẽ gặt giữa hân hoan”. Mùa gặt đã điểm trên đất nước này mà Bề Trên Giám Tỉnh Gayo Tỉnh Dòng Mân Côi lúc thành lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam đã nói rằng: “Chính mảnh đất này đã làm cho những quả ấy nảy nở sinh sôi. Và trong giờ phút bình thường, thời khắc bình minh ấy đã điểm từ lâu và chúng đã được chiêm ngưỡng một ngày trong sáng huy hoàng”.

Để triển khai chủ đề “Niềm Vui Mùa Gặt Mới”, Cha Phanxico Xavie đã nhắc lại lý do chọn tước hiệu“Nữ Vương các Thánh Tử Đạo” được ghi rõ trong văn bản thành lập Dòng:

• Thứ nhất: Nhớ nguồn

Mặc dù Tỉnh Dòng được thành lập từ năm 1967, nhưng bóng dáng của anh em Đa Minh đã hiện diện từ 400 năm trước và Tỉnh Dòng Đa Minh Mân Côi đã hiện diện gần 300 năm. Bước chân của các vị tiên khởi đã đi khắp mọi miền đất nước để loan báo Tin Mừng. Trong chặng đường dài lịch sử ấy, đã có biết bao tấm gương anh dũng đã ngã xuống, đổ máu đào để làm chứng tá cho Chúa. Nhớ nguồn để nhắc nhớ biết bao tấm gương tử đạo của các Thánh đã nhuộm đỏ niềm tin cho thế hệ con cháu, và mùa gặt đầu tiên đã gặt về 38 vị thánh và 118 vị đáng kính thuộc gia đình Đa Minh. Đẹp thay những bước chân rao giảng Tin Mừng nhờ vào đức trông cậy nơi quyền năng của Thiên Chúa đã định hướng cho mùa gặt thứ hai để thành lập tỉnh Dòng. Và sau 50 năm với biết bao biến cố và nỗ lực, một mùa gặt mới lại đang về trong niềm vui hân hoan dấn thân vào thời đại mới.

• Thứ hai: Định hướng đi

Với tinh thần nhớ nguồn theo chân các vị tử đạo, đón nhận những biến cố xảy ra với lý do của nó, Tỉnh Dòng đã nhờ đó mà định hướng cho con đường của mình sau này. Từ việc học hành, nghiên cứu, đi đến vùng sâu vùng xa, sống tận hiến mỗi ngày cũng là theo chân các vị tử đạo

• Thứ ba: Cầu xin sức mạnh

Tỉnh Dòng đã chọn Đức Mẹ Sầu bi – Nữ Vương các Thánh Tử Đạo làm Đấng bảo trợ cho Dòng. Nơi Mẹ không có gì mà Thiên Chúa từ chối lời cầu xin để gia tăng thêm sức mạnh và lòng nhiệt tâm trên con đường truyền giáo đã chọn.

Với những tài liệu nghiên cứu, hình ảnh phong phú, Cha Phanxico Xavie Đào Trung Hiệu đã minh chứng rằng dù lịch sử có đổi thay, chiến tranh có khốc liệt đến mấy, thì nhờ vào hồng ân và niềm tin vào ơn bảo trợ của Mẹ Maria, các cơ sở dòng và các nhà thờ của dòng sau 50 năm vẫn được gìn giữ, bảo tồn và xây mới trên khắp mọi miền đất nước và cả nước ngoài là nhờ vào những bước chân dấn thân ra đi không mệt mỏi của anh chị em tu sĩ. Trong bài giảng khai mạc Tỉnh Hội năm 2015, Cha Bề Trên Giám Tỉnh đã nói rằng Tỉnh Dòng đang nằm ở con số vàng với một nửa anh em đã khấn tuổi dưới 40, trong đó tuổi bình quân là 37, hứa hẹn một mùa gặt mới đầy bội thu.

Tuy nhiên, anh em trẻ, đông, có bằng cấp nhưng thiếu dấn thân mạo hiểm. Nhận thức không phải để mặc cảm hay bi quan, nhưng để cố gắng hơn và xứng đáng hơn với kỳ vọng của mọi người, như lời kêu gọi “Anh em hãy sẵn sàng lên đường, đến những biên cương mới của địa lý, của sự sống, văn hóa, của những trào lưu mới, các phương tiện tân tiến trong thời đại toàn cầu hóa” (Tỉnh hội 2015, số 161). Thay cho lời kết, Cha nhắn nhủ một cách hài hước nhưng ý nhị rằng đồng lúa đang vẫy gọi, thế hệ khấn dưới 10 năm là niềm hy vọng của tương lai, thế hệ từ 10-20 năm thì giờ đã điểm, trên 20 năm mau mau lên kẻo muộn. Chính những mảnh đất này, những con người của ngày hôm nay vẫn đang mong chờ bước chân người rao giảng, mong chờ mỗi người chúng ta góp tay để cánh đồng lúa của Chúa có những tay thợ lành nghề và để nhiều người nhận biết Chúa hơn.

Tiếp theo chương trình, Thánh Lễ Tạ Ơn đã được cử hành cách long trọng do Cha Giám Tỉnh Giuse Nguyễn Đức Hòa, OP chủ sự. Bắt đầu thánh lễ, Cha Giám Tỉnh có đôi lời nhắn nhủ với mọi người rằng 50 năm chưa phải là thời gian dài quá dài của lịch sử một Tỉnh Dòng, cũng không phải là thời gian quá ngắn để Tỉnh Dòng có bước phát triển nhất định, nhưng chắc chắn đây là giai đoạn đầu rất quan trọng để chúng ta khẳng định chính mình và rút ra những bài học xây dựng và phát triển tương lai của Tỉnh Dòng. Nhìn lại 50 năm, chúng ta có thể tự hào với những thành quả đạt được, nhưng chắc chắn cũng có những lầm lỗi chúng ta phạm phải làm mất lòng Chúa. Nhưng dù thành công hay thất bại, chúng ta vẫn nhận ra hồng ân và lòng thương xót của Thiên Chúa qua tất cả những biến cố đó, như lời Thánh Vịnh “ví như Chúa chẳng xây nhà, thợ nề vất vả cũng là uổng công”. Hôm nay khai mạc năm thánh mừng kỷ niệm 50 năm thành lập Tỉnh Dòng, chúng ta thành tâm tạ ơn Chúa ban cho Tỉnh Dòng nói chung và cho mỗi anh chị em cách riêng, khiêm tốn và sám hối về những tổn thương mà chúng ta làm thiệt hại cho anh em, cho Giáo Hội, nhìn về tương lai với niềm hy vọng và tin tưởng phó thác vào Thiên Chúa, quyết tâm xây dựng Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam trở thành chứng nhân của Lòng Thương Xót Chúa cho mọi người.

Thánh lễ khai mạc hôm nay Tỉnh Dòng cũng mừng lễ Thánh Giuse , không phải vô tình mà các cha ông 50 năm trước cũng chọn ngày lễ kính Thánh Giuse là ngày thành lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam. Điều đó để nói lên sự gắn bó mật thiết của Tỉnh Dòng với Thánh Giuse. Nhờ sự bảo trợ của Ngài mà 50 năm qua Tỉnh Dòng đã đạt được những điều tốt đẹp như vậy. Cũng chính vì vậy mà trong bài giảng lễ, Cha Giuse Phan Tấn Thành đã nói về Thánh Giuse bằng những luận đề trong Thánh Phụ học. Thánh Giuse là bạn trăm năm và rất yêu mến Đức Maria.

Vì vậy nhân dịp lễ kính Thánh Giuse, chúng ta hãy tỏ lòng kính mến Đức Mẹ Maria. Luận đề nghe có vẻ không liên quan, nhưng là cách để Cha nhắc nhớ mọi người hôm nay cũng là ngày lễ lớn của Tỉnh Dòng, Lễ Đức Mẹ sầu bi – Nữ Vương các Thánh Tử Đạo, trước đây được mừng vào thứ 6 tuần thương khó, tức thứ sáu trước Chúa Nhật Lễ Lá. Sau khi Tỉnh Dòng vừa được thành lập, Cha Giám Tỉnh và ban cố vấn đã xin Tòa Thánh được phép cử hành lễ Nữ Vương các Thánh Tử Đạo vào ngày này, thỉnh nguyện được Bộ nghi lễ chấp thuận do sắc lệnh ngày 29 tháng chạp năm 1967. Cuộc cải tổ phụng vụ sau công đồng Vatican II năm 1969, Lễ Đức Mẹ Sầu Bi được ấn định vào ngày 15 tháng 9 và bỏ lễ thứ sáu tuần thương khó.

Trong bối cảnh đó, Tỉnh hội năm 1985 xin dời ngày quan thày tỉnh Dòng sang ngày 15 tháng 9. Cha cũng nhắc lại hình ảnh và tâm tình Đức Mẹ Sầu bi, qua đó, các Thánh Tử Đạo Việt Nam nhờ lời chuyển cầu của Mẹ đã được thêm sức mạnh để chịu đựng được những cực hành và chết vì đức tin. Nhìn lại những tấm gương xưa, chúng ta tự hỏi những khó khăn mà Tỉnh Dòng đang đối mặt hiện nay phải chăng thiếu tinh thần dấn thân cho sứ vụ, thiếu nguồn trông cậy hy vọng sao? Thánh TôMa cũng nhắc nhở chúng ta rằng đức trông cậy khác với hy vọng tự nhiên ở chỗ đức trông cậy dựa vào sức mạnh của Thiên Chúa chứ không vào khả năng của chính mình. Và Mẹ Maria đã nhận ra điều ấy qua bài ca Magnificat. Qua bài giảng của Cha, mọi người có cơ hội nhìn lại chính mình để biết trông cậy cầu xin, như Mẹ Maria đã trông cậy vào quyền năng Thiên Chúa cho Đức Kitô sống lại.

Thánh lễ kết thúc, mọi người ra về trong hân hoan, với hành trang đầy ắp là tinh thần Dòng đã được các Cha, các anh chị em tu sĩ và giáo dân Đa Minh truyền lửa qua bao thế hệ. 50 năm đã qua, mang trên mình tấm áo trắng đen và hành trang là lòng thương xót của Chúa, các anh em Đa Minh đã hiện diện với những thăng trầm của lịch sử giáo hội tại Việt Nam. Đã có những lúc tưởng chừng như gục ngã, nhưng hồng ân Thiên Chúa vẫn hiện diện, đôi bàn tay và những sắp đặt của người vẫn kỳ diệu thay, nhờ đó với lòng kiên trì và tín thác để rồi ngày hôm nay, hình ảnh các tu sĩ giảng thuyết, những người ôm ấp trong lòng lời loan báo ân sủng lòng Thương Xót của Chúa đã thấp thoáng trở lại trên nhiều vùng của đất nước và vượt ra khỏi ranh giới nước Việt Nam với sự quyết tâm và hy vọng bất diệt. Một mùa gặt mới đang đón mời, để tiếp nối thêm nhiều mùa gặt hơn nữa cho con cháu chúng ta ngày sau luôn được đón nhận hồng ân và Tin Mừng của Chúa.

(Bấm vào hình để phóng lớn)

Kim Dung