Mục lục
NÔ LỆ đến GIẢI PHÓNG
Giải phóng là hai chữ “đầu lưỡi” của các xu hướng chính trị ngày nay – xin đan cử hai thí dụ là phong trào Thần Học Giải Phóng và phong trào Giải Phóng Phụ Nữ. Một số cương lĩnh của hai phong trào ấy quả thật rất chính trực và đáng được ủng hộ. Tuy nhiên, chúng ta không thể ủng hộ quan điểm toàn diện của các phong trào ấy, tức là lập trường cho rằng bằng mọi giá, nếu cải thiện được các điều kiện trần thế thì nhất định sẽ đi đến chỗ tự do tinh thần trường cửu.
Các thánh có một cái nhìn khác hẳn về vấn đề này. Sự giải phóng đích thực bắt nguồn từ việc lãnh nhận ơn cứu độ do Chúa Giêsu Kitô thực hiện, và sau đó là việc sống trong đức ái. Trên bình diện thiêng liêng, giải phóng không đến từ việc áp dụng những kỹ thuật cầu nguyện đặc thù, nhưng từ việc loại bỏ tất cả những gì ngăn trở chúng ta tuân theo thánh ý Thiên Chúa. Quả vậy, làm sao chúng ta có thể đáp lại tiếng Chúa nếu chúng ta chỉ trao một tay cho Người còn tay kia thì bám chặt lấy một nhu cầu nào đó mà chúng ta cho là quan trọng tương tự hoặc thậm chí còn hơn cả Thiên Chúa?
Chúng ta hãy nhớ lại trường hợp thánh nữ Mary Magdalene, người đã đánh đổi cuộc đời làm nô lệ cho nhục dục để đón nhận nhiệt tâm say mến Chúa Giêsu? Hoặc niềm vui của chân phúc Junipero Serra khi ngài được miễn chước các trách vụ lớp học để có thể đi theo tiếng gọi nội tâm, đến với những khu truyền giáo của dòng thánh Phanxicô tại Mexico và California! Và niềm vui của các thánh nữ thuộc giới thượng lưu trong xã hội như thánh Frances Roma, người đã từ bỏ mọi sang trọng và hào nhoáng của thế gian để chuyên lo phục vụ những người nghèo khó.
* Người nào ước ao một sự gì đến mức tôn thờ nó, thì đối với họ, nó là một vị thần. Một nết xấu trong tâm hồn là một ngẫu tượng trên bàn thờ.
Những cuộc chay tịnh lâu ngày đến vô lý của nhiều người làm tôi khó chịu, vì theo kinh nghiệm, tôi biết rằng con lừa khi chịu quá nhiều mệt nhọc trên đường thì bất cứ giá nào nó cũng đòi phải nghỉ ngơi. Trên con đường dài, sức lực cần phải được nâng đỡ. (Thánh Jerome)
* Chỉ những ai không còn màng gì về trang phục và đến gần Chúa mới trở thành một môn đệ đích thực của Người và một giảng giả về giáo lý hoàn hảo. (Thánh Mark khổ tu)
* Anh em đừng coi những kẻ nhờ địa vị mà được tự do là những con người tự do, vì chỉ những ai có tự do trong cuộc sống và tâm hồn mới đích thực là con người tự do. Thí dụ, ta không nên gọi những kẻ ham việc và giàu sang nhưng sống trụy lạc và vô độ là những người tự do, vì những kẻ ấy là những nô lệ cho các đam mê nhục dục. Tự do và hồng phúc của linh hồn là kết quả của lòng thanh sạch thực sự và lòng khinh chê của cải trần gian. (Thánh Anthony Cả)
* Linh hồn là người sử dụng, thân xác là để sử dụng; vì thế cái này là chủ, cái kia là đầy tớ. (Thánh Ambrose)
* Nếu muốn biết mình có chiều theo đam mê ăn uống hay không, anh em có thể áp dụng cách này. Nếu như của ăn chiếm đoạt tâm tư của anh em (đến độ không thể chống lại), thì anh em là kẻ tham ăn. Nếu anh em không bị nó chiếm đoạt và anh em thảnh thơi dùng mọi của ăn tùy mức thân xác anh em cần thiết, thì anh em không phải là kẻ tham ăn…. Thiên Chúa Toàn Năng đã đặt sự ngon lành vào mọi của ăn, hễ ai lãnh nhận điều ấy với lòng biết ơn thì không hại gì. Nhưng luôn phải tránh lánh sự dính bén thái quá, vì nó làm hại linh hồn. (Thánh Barsanuphius)
* Nếu sự gì đã hợp nhất sâu xa với tâm hồn anh em, thì anh em không nên coi nó như sở hữu của mình ở đời này mà thôi, mà hãy tin rằng nó sẽ theo anh em về đời sau. Nếu đó là điều tốt, anh em hãy vui mừng, và trong tâm trí, anh em hãy tạ ơn Thiên Chúa; còn nếu đó là điều xấu, anh em hãy buồn sầu thở than, và hãy gắng gỡ mình ra khỏi nó trong khi anh em vẫn còn trong thân xác. (Thánh Isaak Syria)
* Như đất được ném vào lò thì dập tắt ngọn lửa trong đó thế nào, thì những lo toan trần thế và mọi thứ dính bén, dù nhỏ mọn và vô nghĩa đến đâu, cũng hủy diệt nhiệt tâm ban đầu trong tâm hồn như vậy. (Thánh Simeon thần học gia mới)
* Lời nhắn cho con:
Mẹ thà thấy con chết ngay dưới chân mẹ còn hơn thấy con ra ô nhơ vì một tội trọng. (Chân phúc Queen Blanche (nước Pháp))
* Thiên Chúa không muốn cất đi niềm hoan lạc khỏi chúng ta; nhưng muốn ban cho chúng ta niềm hoan lạc trọn vẹn; tức là tất cả sự hoan lạc…. Hỏi còn hoan lạc nào lớn lao hơn là thấy mình đúng là con người mình phải đạt đến, và trọn vẹn là con người mình phải trở thành?… Không gì có thể tạo nên hoan lạc trừ những điều hợp với các sự sâu nhiệm nhất của bản tính thần linh. (Chân phúc Henry Suso)
* Giả như biển cả là thực phẩm của tình yêu, thì không một ai, dù nam hay nữ, mà lại không đến và lao mình xuống đó, và nếu như đang sống xa biển, thì họ sẽ chẳng còn tưởng nghĩ gì khác ngoài việc muốn đến đó để được đắm mình trong biển. Tình yêu [Thiên Chúa] tràn đầy hoan lạc – nếu đem sánh với nó, bất kỳ niềm vui nào cũng đều kém cỏi. Nó làm cho con người giàu sang đến độ mọi sự khác đều trở nên thứ bần tiện. Nó làm cho con người nhẹ tâng đến mức hầu như không cảm thấy mặt đất dưới chân. Tâm hồn họ gắn chặt với thượng giới đến độ không còn cảm thấy sự trì trọng trần gian. Họ là con người tự do nhất bởi vì lúc nào cũng được thanh thản với Thiên Chúa. (Thánh Catherine Genoa)
* Mọi tạo vật trên trần gian sẽ nâng tâm hồn chúng ta lên cùng Thiên Chúa nếu như chúng ta nhìn chúng bằng một con mắt ngay lành. (Thánh Felix Cantalice)
* Một con chim có thể bị giữ lại bằng một sợi xích hoặc một sợi chỉ, đàng nào nó cũng vẫn không bay lên được. (Thánh Gioan Thánh Giá)
* Ta đừng bao giờ nên khước từ thân xác những gì nó đáng được, để nó cũng không ngăn cản những gì linh hồn đáng được.
Tôi đã làm một giao kèo với thân xác; nó hứa sẽ chấp nhận sự đối xử khắc khe của tôi trên trần gian này, còn tôi thì hứa nó sẽ được lãnh nhận sự an nhàn muôn đời trên thiên đàng. (Thánh Phêrô Alcantara)
* Nói chung, cho thân xác hơi nhiều của ăn một chút vẫn hơn là cho quá ít. (Thánh Philip Neri)
* Linh hồn nên đối xử với thân xác như đứa con của mình, sửa sai nó nhưng đừng làm nó đau đớn.
Mặc dù chơi đùa, múa hát, trang điểm, xem kịch tuồng đứng đắn và mừng lễ hội là điều hợp pháp; tuy nhiên, mê thích những sự ấy là đối nghịch với lòng sùng mộ, hết sức tai hại và nguy hiểm. (Thánh Francis de Sales)
* Ý chí của tôi đã hoàn toàn xúc động và giờ đây được đắm đuối trong cuộc kết hợp toàn diện kéo dài đến cuối giờ cầu nguyện. Chủ đề nguyện gẫm của tôi: vì Thiên Chúa là tình yêu, nên tôi phải là tình yêu trọn vẹn trong cuộc kết hợp này; vì Thiên Chúa là lửa, nên tôi phải được thiêu đốt trong Người và trở nên lửa giống như Người; vì tình yêu là mối liên kết hoàn hảo, nên tôi không còn ước ao mối liên kết nào khác…. Sau những giờ phút ngất ngây ấy, tôi thấy mình trong một tình trạng siêu thoát với mọi thụ tạo và hoàn toàn gắn bó với Đấng Tình Quân thiên đàng của tôi ở khắp nơi và trong mọi lúc… nếu như Chúa muốn tôi đi đến tận cùng trái đất, thì nơi đó trở thành quê hương của tôi: bởi vì Chúa ở khắp nơi, nên chỗ nào đối với tôi cũng đều như nhau. (Chân phúc Marie Nhập Thể)
* Tại sao người ta lại sẵn lòng chịu khổ đến thế chỉ để làm vui lòng một con người? Quí chuộng người đời hơn Thiên Chúa, đó là tình trạng nô lệ kỳ quặc và khốn khổ của một người gắng làm hài lòng thiên hạ…. [Tôi thề] không bao giờ sẽ làm một điều gì hoặc bỏ dở một việc gì chỉ vì dư luận…. Điều này sẽ tạo lập một niềm bình an nội tâm lớn lao trong tôi. (Chân phúc Claude de la Colombierè)
* Giữa xã hội và trong những cuộc vui, Người đã bắn những mũi tên lửa làm xuyên thấu và đốt cháy trái tim của tôi… và nỗi đau tôi cảm nghiệm làm cho tôi cảm thấy hoàn toàn bị chinh phục… Tôi cảm thấy như bị ràng buộc và kéo đi bằng những sợi dây thừng chắc chắn đến mức cuối cùng, tôi buộc phải bước theo Đấng đã gọi tôi vào nơi kín nhiệm.
Vài năm sau đó, khi thánh nữ rời gia đình để vào dòng:
Tôi cảm thấy như một người nô lệ được giải thoát khỏi lao tù và xiềng xích để bước vào mái nhà của người yêu… để vui mừng, hoàn toàn tự do, với sự hiện hiện, của cải, và tình yêu của người mình yêu dấu. (Thánh Margaret Mary Alacoque)
* Về cái chết của đứa con thân yêu của thánh nữ:
Thật là quá ích kỷ nếu chúng tôi ước mong những đau đớn khôn tả của đứa trẻ phải kéo dài thêm và hạnh phúc bảo đảm của nó bị trì hoãn vì chúng tôi được sở hữu nó lâu hơn nữa… mặc dù trong đứa trẻ, tôi đã mất đi người bạn nhỏ của tâm hồn tôi. (Thánh Elizabeth Seton)
* Tất cả của cải sang giàu trên trần gian không thể sánh được với niềm hạnh phúc được chung sống hợp nhất. (Thánh Margaret Youville)
* Không phải lý trí, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải ý chí, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải linh hồn, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải vị giác, nhưng là Thiên Chúa;…
Không phải xúc giác, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải tâm hồn, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải thân xác, nhưng là Thiên Chúa;…
Không phải của ăn thức uống; nhưng là Thiên Chúa;
Không phải trang phục, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải nghỉ ngơi trên giường, nhưng là Thiên Chúa;…
Không phải của cải, nhưng là Thiên Chúa;
Không phải tiếng tăm, nhưng là Thiên Chúa…
Thiên Chúa trong mọi sự và mãi mãi. (Thánh Vincent Pallotti)
* Trong tu viện, chúng tôi chẳng có giầy giớ, chúng tôi sẽ coi thử mình có thể đứng được không. Hãy biết chắc rằng một đàng, chúng tôi không muốn chiều chuộng ai, nhưng đàng khác, chúng tôi cũng không muốn giết chết ai cả. (Đấng đáng kính Mary Magdalen Bentivoglio)
* Hãy cười, hãy chơi, và hãy chạy nhảy bao nhiêu tùy thích, chỉ xin lưu ý là đừng nói hoặc làm điều gì mất lòng Thiên Chúa. (Thánh Mary Maoãarello)
* Có lần đang lúc chơi đùa vui vẻ với các đồng bạn, [một vị thánh kia] được hỏi ngài sẽ làm gì nếu như thiên thần báo cho biết ngài sẽ chết và phải ra trước tòa Chúa phán xét trong vòng một khắc đồng hồ nữa. Vị thánh trả lời ngài sẽ tiếp tục chơi đùa, vì ngài biết chắc những trò chơi ấy làm đẹp lòng Thiên Chúa. (Thánh Gioan Bosco)
* Bạn biết tôi có những đam mê mạnh mẽ chừng nào, tôi cần kiểm soát trí tưởng tượng và tất cả những gì từ đó mà ra… Hãy xin cho tôi… biết quên hết mọi tạo vật và bản thân tôi, con người khốn cùng của tôi ở đâu cũng tìm mình… Bên ngoài, tôi có vẻ an nhàn, nhưng bên trong, một cơn giông tố kinh hãi đang nổi lên trong linh hồn tôi và tôi chỉ có thể thưa lên: “lạy Chúa, xin cứu con kẻo con chết mất.” (Chân phúc Eugénie Smet)
* Hãy tự chăm sóc bản thân… Hãy ăn uống cho ngon lành. Thiên Chúa không muốn các bạn tình của Người có vóc dáng như thể Người đã lấy những con thạch sùng mà nuôi họ. (Chân phúc Rafaela Maria)
* Thế gian đã cố chinh phục tôi…. Tôi nhớ lại mình thỉnh thoảng đã lần dở những tạp chí thời trang, và nỗi ân hận đã tràn ngập linh hồn tôi cho đến ngày Chúa bảo tôi đừng xem chúng nữa. (Đầy tớ Chúa Concepción Cabrera de Armida)
* Trái tim anh em bị chao đảo và anh em bám chặt vào sự đỡ nâng của trần gian. Rất tốt; nhưng cẩn thận kẻo cái mà anh em đang bám riết để khỏi bị ngã ấy trở nên một gánh nặng chết chóc kéo ghì anh em xuống, một sợi xích trói anh em vào cảnh nô lệ. (Thánh José Escriva)
Mục lục