ĂN CHAY CHƯA PHẢI LÀ CHÍNH
Từ lâu, « Mùa Chay » đã trở thành một tên rất thông dụng trong Năm Phụng Vụ. Tên gọi này đúng, nhưng chưa đúng hẳn.
Đúng là vì suốt bao thể kỷ, trong nhiều tuần trước lễ Phục Sinh, các tín hữu đã ăn chay, nhiều khi rất nghiêm nhặt , có lúc ăn chay suốt tuần, chỉ trừ ngày Chúa Nhật.
Nhưng gọi là « Mùa Chay » thì cũng chưa thật đúng. Vì ăn chay không phải là chính chủ đích mà người Kitô hữu theo đuổi trong khoảng thời gian này.
Thực ra, ăn chay chỉ là một phương thế, một cách theo đuổi để thực hiện một điều cần thiết hơn.
Bằng chứng là hiện nay trong Mùa Chay, người tín hữu chỉ còn giữ chay có hai ngày : Thứ Tư Lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh.
CHỦ ĐÍCH CỦA MÙA CHAY
Chủ đích chính và không thay đổi của Mùa Chay là phục hồi và bồi dưỡng tâm linh…là chuẩn bị tâm hồn tín hữu đón Chúa Phục Sinh. Nói đúng hơn là chuẩn bị tín hữu tham dự trọn vẹn hơn vào mầu nhiệm phục sinh của Chúa Kitô, giúp cho tín hữu thực hiện sự phục sinh tâm linh của chính mình.
Mùa Chay không có ý nghĩa tự thân. Nó lệ thuộc vào Lễ Phục Sinh, được lập ra vì Lễ Phục Sinh. Không có Lễ Phục Sinh thì cũng sẽ không có Mùa Chay.
Mùa Chay chỉ thực sự có ích nếu giúp ta hồi sinh từng bước, nâng cao phẩm chất đời sống tâm linh. Mùa Chay chỉ có ý nghĩa nếu truyền thêm sinh lực cho tâm hồn chúng ta, để khi chúng ta mừng Chúa sống lại, thì chính chúng ta cũng sống lại cùng với Chúa, cùng bước vào đời sống mới với Ngài.
Vì thế, trong thực chất, Mùa Chay là thời phục hồi và tăng cường sức sống tâm linh, dầu ăn chay nhiều hay ít, dưới hình thức này hay hình thức khác.
PHỤC HỒI VÀ BỒI DƯỠNG TÂM LINH THẬT CẦN THIẾT
Không thể có đời sống tôn giáo mà lại thiếu nỗ lực phục hồi và bồi dưỡng tâm linh. Nỗ lực này là điều kiện thiết yếu của đời sống kitô hữu.
Kinh nghiệm hiển nhiên cho thấy : trong mọi lãnh vực, thời gian và cuộc sống luôn làm tiêu hao, tàn phá mọi sự. Cùng với thời gian, cái gì cũng suy yếu dần, xuống cấp dần, lão hóa dần.
Vật chất tiêu hao : sông cạn đá món là quy luật tự nhiên.
Đời sống thân xác tiêu hao : cơ thể suy yếu, sức khỏe giảm sút, bệnh tật ngày càng nhiều thêm, nặng thêm.
Tình cảm của con người cũng tiêu hao : tình yêu ban đầu thắm thiết, nhưng rồi cứ phai dần, vơi dần. Dầu đã hẹn núi thề non, thế rồi cũng có lúc mối tình lụi dần, tắt dần…như đèn cạn dầu.
Bởi thế, trong bất cứ lãnh vực nào cũng có nhu cầu phục hồi, tân trang, nâng cấp…để ngăn chặn sự tiêu hao của thời gian.
Đời sống tâm linh cũng không thể khác được.
Trên đường đi theo Chúa rất dễ xảy ra hiện tượng tiêu hao, xuống cấp. Hiện tượng này có khi còn trầm trọng hơn trong các lãnh vực khác. Cám dỗ ngày càng tăng. Sức kháng cự ngày càng yếu. Lòng sốt sắng ban đầu suy giảm dần. Tội lỗi càng ngày càng tăng áp lực. Về mặt tâm linh, rất dễ trở thành người chết. Nếu chưa chết thì cũng đang lâm vào tình trạng hấp hối hoặc bại liệt.
Trong khi đó, Thiên Chúa lại chờ đợi chúng ta tăng trưởng, tiến tới, chứ không phải dậm chân tại chỗ hoặc thụt lùi về phía sau. Chúa Giêsu luôn bảo các môn đệ của Ngài : « Hãy theo Ta ». Càng ngày càng phải theo nhiều hơn. Theo con đường đi tới toàn thiện, trên đường thập giá, trên đường đưa tới phục sinh, ngang qua sự chết cho tỗi lỗi, khước từ con đường dễ dãi của một cuộc sống tầm thường.
Người kitô hữu là người đã sống lại cùng với Chúa Kitô. Vì thế, phải sống thật, sống mạnh mẽ, không sống vật vờ nửa tỉnh nửa mê, nửa sống nửa chết, chết nhiều hơn sống. Bởi thế, thánh Phaolô đã phải đánh thức các tín hữu của ngài : « Hãy chỗi dậy những ai ngủ mê, hãy chỗi dậy từ cõi chết. Chúa Kitô sẽ chiếu sáng trên ngươi ».
Để ra khỏi tình trạng ngủ mê, để sống lại từ cõi chết và tiến lên trên con đường phục sinh, không thể không phấn đấu và hoàn cải. Không có lối tắt để nên thánh.
NỖ LỰC MÙA CHAY
Hoán cải và phục hồi tâm linh là việc phải làm thường xuyên, mỗi ngày. Tuy nhiên, Mùa Chay là một trong những « lúc thuận tiện và giờ cứu độ ». Nỗ lực trên phải được tăng cường và nhân lên gấp bội.
Trong mùa hồng phúc này, mỗi người phải hồi tâm để xét lại tương quan của mình với Thiên Chúa, đối chiếu thực trạng của mình với ơn gọi mình phải hướng tới.
Cuộc chiến chống tội lỗi phải quyết liệt hơn. Nhất là phải cố gắng tháo gỡ những vướng mắc, giải tỏa những nút làm kẹt đường tới Thiên Chúa, nếu có.